Historia

Zgromadzenie Służebnic Najśw. Serca Jezusowego. Potocznie Siostry Sercanki.

1. Historia.

Pod koniec XIX w. ówczesny prof. Wydziału Teologicznego na Uniwersytecie Jagiellońskim, ks. Józef Sebastian Pelczar (późniejszy biskup przemyski, beatyfikowany przez Jana Pawła II w 1991 r. w Rzeszowie i kanonizowany 18 V 2003 r. w Rzymie) zainteresował się problemami dziewcząt, przeważnie wiejskich, przybywających do Krakowa w poszukiwaniu pracy. Wiele z nich podejmowało służbę w bogatszych domach. Jednakże ówczesny system prawny nie zabezpieczał ich interesów. Stąd wkraczając w samodzielne życie z dala od swych rodzinnych domów często gubiły się w wielkomiejskim środowisku, które dając im możliwość pracy, stanowiło równocześnie zagrożenie dla ich wiary czy moralności. Odczytując ów znak czasu 15 kwietnia 1894 r. św. Józef Sebastian Pelczar przyjął śluby zakonne od dwunastu kobiet, które stały się zaczątkiem Zgromadzenia Służebnic Najśw. Serca Jezusowego. Jedna z nich, s. Klara Ludwika Szczęsna, pełniąca przez 22 lata obowiązki przełożonej generalnej stała się Współtwórczynią tego dzieła ( Jej proces beatyfikacyjny jest w toku).

Na początek powstały w Krakowie (1894 r.) i we Lwowie (1895 r.) przytuliska (dziś internaty) dla służących, tzn. czasowe miejsca pobytu dla dziewcząt przygotowujących się do zawodu, skąd siostry kierowały je do odpowiednich miejsc pracy. Z biegiem lat zwiększała się liczba sercańskich placówek i rozszerzał zakres ich działalności. W 1905 r. dotarły do Francji, do Alzacji, aby tam zatroszczyć się o dziewczęta emigrujące z kraju w poszukiwaniu pracy. Powoli rozchodziły się po całej Polsce, a następnie poza jej granice. Do Włoch dotarły w 1966 r., do USA w 1971 r. Ciche, ukryte apostolstwo życia i pracy podjęły w Libii w 1976 r., a w latach dziewięćdziesiątych dwudziestego stulecia rozpoczęły ekspansję na Wschód docierając na Ukrainę. Obecnie blisko sześćset sióstr z czterech prowincji pracuje prawie na wszystkich kontynentach świata

2. Cel i charyzmat

Zgromadzenie Służebnic Najśw. Serca Jezusowego jest wspólnotą zakonną o charakterze kontemplacyjno-czynnym, gdyż więź z Bogiem, życie modlitwy stanowi istotę życia duchowego, z którego wyrasta działalność zewnętrzna. Siostry składają publiczne śluby czystości, ubóstwa, posłuszeństwa tworząc rodzinę zakonną żyjącą ideami św. Franciszka z Asyżu. Zgromadzenie stawia sobie za cel uwielbienie Boga objawiającego swą miłość w tajemnicy Najśw. Serca Pana Jezusa i rozszerzenie czci i miłości tego Serca.

Charakterystycznym rysem sercańskiej duchowości, przenikniętej troską o to, aby miłość Zbawiciela była poznana i odwzajemniana od ludzi, jest kult Bożego Serca i wynikający z niego duch wynagradzania za grzechy świata. Ekspiacyjny charakter mają odprawiane wspólnie, nocą w pierwszy czwartek miesiąca, w godzinie trwogi Jezusa w Ogrojcu, tzw. godziny święte. W tym też duchu siostry przeżywają adoracje Najśw. Sakramentu, pielęgnują praktykę Komunii św. wynagradzającej w pierwsze piątki miesiąca oraz tradycję Straży Honorowej Najśw. Serca Jezusa, nawiązując tym samym do objawień św. Małgorzaty Marii Alacoque. Przypomina o tym sercańskie pozdrowienie: Chwała Najśw. Sercu Jezusowemu. Chwała na wieki. Przypomina wyhaftowany na habicie symbol Bożego Serca, streszcza formuła ślubów: Na większą chwałę Najśw. Serca Jezusowego, dla coraz wierniejszego  wstępowania w ślady Chrystusa… Matką duchową i Orędowniczką u Bożego Serca jest Najśw. Panna.

Odkrywając wciąż na nowo i zgłębiając sercańską tożsamość zakonną siostry sięgają do wskazówek pozostawionych w licznych pismach Założyciela, św. Józefa Sebastiana, oraz korzystają ze świetlanego przykładu praktycznej realizacji swego charyzmatu, jakim jest życie ich Współzałożycielki – służebnicy Boża Klary Ludwiki Szczęsnej. A wszystko po to, by kształtować w sobie, jak powiedział Jan Paweł II: „…serce wielkie, serce otwarte, serce na miarę Najświętszego  Serca Jezusa.”

 

3. Apostolstwo Zgromadzenia

Z miłości do Najśw. Serca Pana Jezusa wyrasta pragnienie apostołowania. Dwa zasadnicze nurty działalności pierwszych zastępów Służebnic Najśw. Serca Jezusowego, tzn. praca opiekuńczo-wychowawcza wśród dziewcząt i posługa chorym, są kontynuowane do dziś. Aktualnie przy kilku sercańskich placówkach istnieją świetlice dla dziewcząt, a w Krakowie internat dla studentek. Siostry prowadzą także przedszkola. Ideę pracy wychowawczej przeniosły także na tereny misyjne, przede wszystkim do Boliwii, gdzie funkcjonują „domy pomocy” dla dziewcząt i sierocińce.

Wprowadzając w życie słowa Chrystusa: „Cokolwiek uczyniliście jednemu z tych braci moich najmniejszych, Mnieście uczynili” (Mt 25,40) siostry ofiarnie służą jako pielęgniarki w szpitalach, zakładach opieki społecznej oraz w domach prywatnych, w miarę możliwości prowadzą także w swych domach zakonnych punkty doraźnej pomocy medycznej.

Wraz z upływem czasu Siostry Sercanki poszerzyły swe apostolstwo o nowe dziedziny, nowe formy pracy. Jako katechetki pomagają dzieciom i młodzieży poznawać i miłować Boga, opiekują się różnego typu grupami czy wspólnotami parafialnymi, prowadzą w USA i w Boliwii szkoły podstawowe. Wdzięczne Zbawicielowi za Jego nieskończoną miłość do ludzi zajmują się dziećmi upośledzonymi fizycznie lub umysłowo, przebywającymi w zakładach specjalnych. Podobną posługę pełnią także wobec osób starszych. Ponadto jako organistki i zakrystianki pomagają wiernym głębiej przeżywać liturgię i inne formy modlitwy. Jeszcze inne troszczą się o kancelarie parafialne lub kurialne.

W Libii, gdzie aktywne apostolstwo wśród ludności mahometańskiej jest niemożliwe, siostry świadczą o prawdziwym Bogu samą swoją obecnością, modlitwą, pracując w klinice dziecięcej. Działalność apostolską rozwijają jedynie wśród zatrudnionych tam katolików różnych narodowości.

Przez ostatnie lata 1979-2005 siostry naszego zgromadzenia miały łaskę na co dzień przebywać i służyć Słudze Bożemu Janowi Pawłowi II na Watykanie.

Dziś sióstr sercanek na świecie jest: 506

Strukturalnie zgromadzenie dzieli się na 4 prowincje: północną i południową w Polsce, amerykańską, francuską, wiceprowincję w Boliwii. Ponadto posiada placówki we Włoszech, Libii, na Jamiajce i na Ukrainie.

 

4. Radomsko

Placówka Zgromadzenia Służebnic Najśw. Serca Jezusowego w Radomsku powstała jako dzieło miłosierdzia chrześcijańskiego. Trzy pierwsze siostry sercanki: s. Dorota Eleonora Gołoś, s. Genowefa Apolonia Trembecka i s. Leontyna Maria Majewska, przybyły do Radomska w marcu  1922 r. W krótkim czasie  wymienione siostry podjęły pracę pielęgniarską na oddziałach wewnętrznym i chirurgicznym oraz w dziale gospodarczym szpitala św. Aleksandra.

W miarę upływu czasu liczba sercanek pracujących w radomszczańskim szpitalu rosła. W 1937 r. zatrudnionych było tu 18, a w 1949 – 24 sióstr. W tymże szpitalu siostry pracowały przez 40 lat, tj. do 1962 r., kiedy to zgodnie z dyrektywami władz komunistycznych siostry zakonne stopniowo usuwano z pracy szpitalnej. Proces ten dotknął również Zgromadzenia Służebnic Najśw. Serca Jezusowego. W latach pięćdziesiątych pracowały tu już tylko  trzy siostry. Kiedy etaty szpitalne stopniowo redukowano w 1953 r., siostry sercanki podjęły się również pracy katechetycznej przy parafii św. Lamberta. Pierwszymi katechetkami były wówczas: s. Tarsycja Kazimiera Jaros i s. Fidelisa Eleonora Gorczyńska.

W 1962 r. po całkowitym usunięciu sióstr ze szpitala zgromadzenie zaangażowało się do pracy parafialnej, ale w dalszym ciągu opiekowały się kaplicą szpitalną (do czerwca 2011 r.). W latach 1962-1987 siostry zamieszkały w wynajmowanym od rodziny Poteralskich mieszkaniu przy ul. 1-go maja, a następnie przeprowadziły się do budynku parafialnego  przy ul. Narutowicza 2, gdzie mieszkają do dnia dzisiejszego podejmując pracę w zakrystii i w katechizacji.

 

            Wykaz sióstr pracujących w Radomsku w latach 1962-2012

s. Hermana – Karolina Dul 1 grudnia 1962-16 sierpnia 1967
s. Bożesława – Elżbieta Grelowska 1 września 1963-31 sierpnia 1966
s. Tyburcja – Aniela Kośmider 10 września 1964-1 grudnia 1965
s. Gustawa – Anna Rychlewska 25 września 1964-28 grudnia 1984
s. Marcelina – Aniela Pyziak 20 stycznia 1965-1 lutego 1971
s. Jowita – Józefa Chrzanowska 1 lutego 1965-1 września 1965
s. Goretta – Helena Krzak 1 lipca 1965-1 lutego 1967
s. Letycja – Władysława Kwak 28 sierpnia 1965-31 sierpnia 1971
s. Angela – Józefa Piętak 1 września 1966-28 sierpnia 1967
s. Stella – Kazimiera Bakura 1 lutego 1967-1 września 1967
s. Teofila – Helena Badeńska 1 sierpnia 1967-10 grudnia 1971
s. Miriam – Maria Śmiałkowska 1 września 1967-31 sierpnia 1971
s. Terencja – Sabina Korus 1 września 1967-31 sierpnia 1975
s. Domityla – Helena Janosik 21 stycznia 1971-1 lipca 1977
s. Floria – Anna Pankowska 1 sierpnia 1971-14 lipca 1972
s. Rozariana – Teresa Walenta 1 września 1971-31 lipca 1981
s. Anetta – Maria Bryjak 2 września 1971-1 października 1975
s. Sawiana – Bronisława Kozłowska 4 października 1971-5 lutego 1972
s Joela – Zofia Rębacz 1 września 1972-1 listopada 1972
s. Eleuteria – Zofia Burnos 3 listopada 1972-30 listopada 1972
s. Emma – Eugenia Kowalska 1 grudnia 1972-31 maja 1973
s. Lamberta – Janina Broniszewska 1 września 1973-17 grudnia 1973
s. Hiacynta – Kazimiera Kotwica 12 sierpnia 1975-19 sierpnia 1977,1 sierpnia 1998-9 sierpnia 2000
s. Klaryssa – Irena Debudej 15 sierpnia 1975-20 sierpnia 1987
s. Mariana – Henryka Sobolewska 15 października 1976-31 sierpnia 1977,27 sierpnia 2007-30 listopada 2010
s. Kordia – Zofia Abramowicz 20 sierpnia 1977-14 stycznia 1980,10 września 1987-12 września 1988
s. Awita – Elżbieta Wieteska 1 września 1977-31 lipca 1981
s. Licynia – Maria Janicka 20 sierpnia 1979-31 lipca 1982
s. Renata – Franciszka Karasiewicz 23 sierpnia 1981-26 sierpnia 1983
s. Marcja – Maria Gawęcka 25 sierpnia 1981-7 sierpnia 2005
s. Faustyna – Helena Bukrej 15 sierpnia 1982-24 sierpnia 1986
s. Krysta – Maria Luśnia 25 sierpnia 1983-24 sierpnia 1984
s. Estera – Stanisława Matysek 25 sierpnia 1984-30 sierpnia 1985
s. Chrystiana – Zofia Orządała 31 sierpnia 1985-24 sierpnia 1986
s. Maria Anna – Marianna Paszko 25 sierpnia 1986-27 sierpnia 1987
s. Jana – Mirosława Adaśko 1 sierpnia 1987-31 lipca 1989,20 sierpnia 2002-21 sierpnia 2006
s. Cyryla – Jadwiga Dąbrowska 20 sierpnia 1988-5 lutego 1989
s. Anna Maria – Teresa Lotycz 13 września 1988-31 sierpnia 1990
s. Antonella – Elżbieta Jaczewska 1 sierpnia 1989-31 lipca 1998
s. Rozaria – Henryka Adamiec 29 sierpnia 1990-31 lipca 1997
s. Ludwika – Janina Chojnowska 15 listopada 1991-11 sierpnia 1992
s. Damiana – Janina Gąsiennica 12 sierpnia 1992-30 kwietnia 1994
s. Emanuela – Maria Janczy 27 kwietnia 1994-31 sierpnia 1994
s. Daria – Bronisława Ściegienna 1 września 1994-6 sierpnia 2007
s. Auxilia – Alina Felisiak 1 sierpnia 1997-31 lipca 1998
s. Marta – Zofia Mazur 1 sierpnia 1998-22 sierpnia 2005
s. Maria Anna – Maria Paszko 10 sierpnia 2000-19 sierpnia 2002
s. Laura – Elżbieta Piróg 20 sierpnia 2005-5 sierpnia 2006
s. Wiktoria – Agnieszka Bogusz 22 sierpnia 2006-31 sierpnia 2010
s. Nikodema – Józefa Bekier 21 listopada 2006-24 listopada 2006
s. Stanisława – Stanisława Lipka 2 grudnia 2008-10 sierpnia 2012
s. Teresa – Wiesława Snopkowska 1 września 2010-19 sierpnia 2012
s. Alana – Anna Zych 1 grudnia 2010-31 sierpnia 2012
s. Anatola – Teresa Pszczółkowska Od 3 października 2005-
s. Ludomira – Zofia Laskowska Od 16 sierpnia 2012-
s. Petronia – Ewa Cieślak 31 sierpnia 1985-24 sierpnia 1988,Od 20 sierpnia 2012-
s. Gertruda B. – Gertruda Bach 1 września 1974-23 października 1976,8 lutego 1990-6 grudnia 1991,Od 27 listopada 2012-

Zapraszamy na www.sercanki.org.pl